Duela 35 urte
poliziak Gladys del Estal erail zuen Tuteran (Nafarroa), nuklearraren
aurkako manifestazio batean. 35 urte eta gero nuklearraren amaiera
aldarrikatzen jarraitzen dugu: Garoña itxi orain! Nuklearrik EZ!
Ekologistak Martxanek gaitzetsi egiten du
Endesak (bai eta Iberdrolak ere, Garoña zentralaren jabeak baitira
biak) Garoñako zentrala irekita mantentzeko egingo duen eskaerari
buruz egin berri duen iragarpena. Gobernuak Garoñarentzat bereziki
bultzatutako erreforma dela-eta, zentrala martxan jarriko litzateke,
eta, hartara, ziurgabetasuna luzatuko litzateke. Garoñak behar duen 150
milioi euroko (!!) inbertsioak ez luke zaharkiturik eta pitzaduraz
beterik dagoen zentralaren segurtasuna bermatuko. Inguruak etengabeko
mehatxupean jarraituko luke, bai eta kili-kolo dauden lanpostuak eta
inguruko biztanleria ere.
En el 35 aniversario del asesinato de Gladys del Estal pedimos: ¡Garoña cierre YA, Basta de nuclear!
Nuclenor delira al pedir autorizacion para Garoña hasta 2031
Ekologistak
Martxan califica de delirante la pretensión de Nuclenor de mantener la
nuclear de Garoña (Burgos) en funcionamiento hasta 2031. La central,
idéntica al reactor número 1 de Fukushima, está en pésimas condiciones y
su hipotética puesta en marcha supone un riesgo inasumible. El
funcionamiento de Garoña estaría sometido a enormes incertidumbres
técnicas y políticas.
Garoñako
zentralak 43 urte ditu, eta bere egoera kezkagarria da. Uztailaren 6a
baino lehen lehenago berriro irekitzeko eskaera egiten bada, egin
beharreko konponketak zehaztuko lituzke Segurtasun Nuklearrerako
Kontseiluak. Oraingoz, 2009ko azterketatik eratorritako konponketak
ezinbestekoak dira. Horiei, estres-probak erantsi behar zaizkie. Horrez
gain, Garoñaren jabea den Nuclenorrek (Endesa eta Iberdrola), hozteko
dorre bat eraiki beharko du, ibaira botatzen duen urak Ebro Ibaiaren
Konfederazioak ezarritako tenperatura-baldintzak bete ditzan. Lan guzti
horiek 150 milioi euroko gastua gaindituko dute. Horri guztiorri beste
arazo larri batzuk gaineratu behar zaizkio: korrosio-arazo larri bat
du lehen zirkuituan, eta segurtasun-sistema, oro har, zahartuta dago.
Eta hori gutxi izango balitz, gehitu beharko lirateke itxiera
gauzatzeko gastuak: hondakinen tratamendua, kutsatutako elementuetarako
biltegi berria, etab. Hori guztiori, diru publikoz ordainduta,
konponketarako behar dituen 150 milioiak bezalaxe.
Dena den, konponketek ez diote ziurgabetasunari aurre egingo, horren
zaharra den zentral batean. Matxura berriek zentrala geldiaraztea eragin
lezakete, edota istripu bat, ihes erradioaktiboa barne. Fukushimako
istripuak argi utzi zuen energia nuklearrarekin jolastea oso arriskua
dela (Fukushimako lehendabiziko erreaktorea Garoñakoa bezalakoa da).
Erokeria da halako inbertsioa egitea, halaber, ziurgabetasun politikoa ikusita. 2015eko hauteskunde orokorretan gobernu-aldaketa egotekotan, zilegi da zentralari jarduteko baimena kentzea, konponketak egiteko milioiak gastatu ondoren. Oraingoz, egungo gobernu zentrala irekitzeko erraztasunak ematen ari da eta Endesaren eta Iberdrolaren aurrean (Nuclenorren jabeak) amore ematen. Instalazio Nuklear eta Erradiaktiboen Araudiak (RINR), Garoñaren neurrira egindako araudia, izan ere, zentral nuklearraren luzapena eskatzeko urtebete ematen du itxi zenetik, eta, horregatik, datorren Nuclenorrek uztailaren 6ra arteko epea dauka eskaria egiteko. Araudi berriak hondakin nuklearraretarako zerga ere kendu du. Elektrizitate-sistemaren erreformarako negoziaketak egon omen dira Garoñak jarraitzeko gorabeheren atzean.
Erokeria da halako inbertsioa egitea, halaber, ziurgabetasun politikoa ikusita. 2015eko hauteskunde orokorretan gobernu-aldaketa egotekotan, zilegi da zentralari jarduteko baimena kentzea, konponketak egiteko milioiak gastatu ondoren. Oraingoz, egungo gobernu zentrala irekitzeko erraztasunak ematen ari da eta Endesaren eta Iberdrolaren aurrean (Nuclenorren jabeak) amore ematen. Instalazio Nuklear eta Erradiaktiboen Araudiak (RINR), Garoñaren neurrira egindako araudia, izan ere, zentral nuklearraren luzapena eskatzeko urtebete ematen du itxi zenetik, eta, horregatik, datorren Nuclenorrek uztailaren 6ra arteko epea dauka eskaria egiteko. Araudi berriak hondakin nuklearraretarako zerga ere kendu du. Elektrizitate-sistemaren erreformarako negoziaketak egon omen dira Garoñak jarraitzeko gorabeheren atzean.
Ekologistak Martxan erakundeak Garoñari
jarraitzeko baimenik ez ematea eskatzen du eta zentrala behin betiko
itxi dezatela. Ez da bidezkoa inguruko eskualdeetako biztanleriari eta
langileei ziurgabetasun izugarri hori berriro ere inposatzea.
Konponketetarako inbertsio erraldoiak eskualdean jasangarritasuna
sortzeko eta energia garbi eta segurua sustatzeko erabili behar dira, ez
arrisku nabarmenak dakartzan eta etorkizunik ez daukan energia eredu
bat luzatzeko edo diru-laguntzekin hain garestia eta arriskutsua den
energia sustatzeko.
Horregatik guztiagatik: GAROÑA ITXI BEHINGOZ!!!
Iritzi artikuloa: “Doctrina del electro-shock”
Gladys del Estal Ferreño(Venezuela,
1956 – Tutera, Nafarroa Garaia, 1979ko ekainaren 3a) donostiar
ekintzaile ekologista bat izan zen, Guardia Zibilaren kide batek tiroz
erail zuena Tuteran egiten ari zen protesta antinuklear bat
erriprimitzean. Mugimendu antinuklearraren sinboloa da Euskal Herrian.
1979ko ekainaren 3an, Energia
Nuklearraren Aurkako Nazioarteko Egunean, José Martínez Salas guardia
zibilak Gladys bertatik bertara tiro eginda erail zuen, Nafarroa Garaiko
Tutera hirian. Bardeetako tiro eremuaren aurka, energia
nuklearraren aurka eta Lemoizko zentral nuklearraren eraikuntza
geldiaraztearren eginiko ekitaldi batean parte hartzen ari zen Gladys.
Lekukoek diotenez, José Martínez Salasek «tía buena» (euskaraz, neska katxarroa) esan zion Gladysi, Gladysek «hijo de puta» (euskaraz, putakume)
ihardetsi eta orduan Martínez Salasek bere armaren kulatarekin jo zuen;
Gladys lurrera erori zen, eta, altxatzen ari zela, Martínez Salasek
tiro egin zion buruan. Tiroa garondotik sartu eta sudurretik atera
zitzaion. Gladys ospitalera eraman zuten, larri zaurituta, eta laster
hil zen.
Ondorioak
Euskal Herriko gizarteak hainbat egunez
herri mobilizazio handiak eginez erantzun zuen, horien artean Hego
Euskal Herrian deitutako greba orokor bat, ezker abertzaleko alderdiek,
Espainiako Alderdi Komunista eta PSOEk deituta.Donostian egindako
manifestazioan, orduko Donostiako alkatea zen Jesus Maria Alkain egon
zen manifestazioaren buruan.
Gladys erail zuen guardia zibila, José
Martínez Salas, 1981eko abenduaren 14an epaitu zuten Iruñean; epaia izan
zen Martínez Salasek «arduragabekeriaz» jokatu zuela, eta hemezortzi
hilabeteko espetxealdira kondenatu zuten. Espetxealdi hori ez zuen
osorik bete, eta zigor arin horrek protesta mobilizazioak eragin zituen
berriro. 1992 urtean Martínez Salas guardia zibilak Espainiako meritu
militarraren domina jaso zuen.
Euskal herritarren alaba eta Euskal
Herrian hezi eta hazia zen arren, Gladys «venezuelar» gisa agertu zuten
Espainiako hedabideetan.[6]
Hedabide horiek «ezin zurituzkoa zuritzen» saiatu ziren, eta venezuelar
jatorri hori baliatu nahi izan zuten atzerritik protesta horretan parte
hartzera berariaz etorritako aktibista bat zela pentsarazteko. Pedro J.
Ramírezek «ETA konglomeratua» delako bati leporatu zizkion Tuterako
gertaerak.
==========================================
(CASTELLANO)
==========================================
(CASTELLANO)
La pretensión de Nuclenor de que Garoña
funcione hasta 2031 no tiene precedentes en España ni en Europa. La
central está en pésimas condiciones de seguridad y las reformas
requeridas en 2009 por el CSN, más las que se derivan de las pruebas de
estrés no son capaces de resolver todos los problemas de la central. En
efecto, el circuito primario sufre problemas graves de corrosión, que
han afectado a piezas importantes como el barrilete y las penetraciones
de la vasija. Por si esto fuera poco, la vasija de la central ha de
someterse a complejas inspecciones para explorar si sufre los mismos
problemas que las centrales belgas de Döel y Thianje, puesto que fue el
mismo fabricante de estas vasijas quien construyó la de Garoña. Hay que
recordar que las vasijas de estas dos centrales presentaron entre las
dos más de 2.000 fisuras de diversa consideración.
La nueva reglamentación nuclear, hecha
por cierto a medida de Garoña por el Gobierno, no fija plazo alguno para
este proceso. Es más que probable que los estudios del CSN se alarguen
más que el tiempo que falta para las próximas elecciones generales. Es
evidente que si el PP pierde el poder, el proceso de puesta en marcha de
Garoña se vería paralizado.
En todo caso, la hipotética puesta en
marcha supone una temeridad tanto económica como, y esto es lo más
grave, medioambiental. El estado general de la central es tal que no
cabe descartar nuevas averías que provoquen nuevas paradas con sus
consiguientes quebrantos económicos para Nuclenor, o, en el peor de lo
casos, que provoquen algún accidente con escape radiactivo al medio
ambiente. No hay que olvidar que Garoña está en la cabecera del Ebro y
un escape que contaminara el agua sería catastrófico para la cuenca.
Aniversario asesinato de
Gladys del Estal
El 3 de junio de 1979 durante la Jornada Internacional contra la Energía Nuclear, convocada trás el accidente de Harrisburg, fue asesinada Gladys del Estal Ferreño en Tudela (Navarra), durante una manifestación antinuclear.
El 3 de junio de 1979 fue asesinada
Gladys del Estal Ferreño por el guardia civil José Martínez Salas en
Tudela (Navarra), durante una manifestación antinuclear. El asesino fue
juzgado el 14 de diciembre de 1981 en Pamplona en un proceso lleno de
irregularidades, y condenado a sólo un año y medio de cárcel, que no
llegó a cumplir, casi la misma pena que la de un ecologista de Mallorca
(un año de cárcel), cuyo único delito fue colocar una pancarta de
protesta contra la muerte de Gladys.
Gladys del Estal tenía 23 años cuando la
mataron, vivía en el barrio de Egia en Donostia, era programadora de
informática en una pequeña empresa y compaginaba su trabajo con sus
estudios de Químicas.
Gladys era militante ecologista.
Pertenecía al Grupo Ecologista de Egia y a los Comités Antinucleares de
Euskadi. Participó en la organización de numerosas actividades
ecologistas, como marchas ciclistas y manifestaciones contra la central
nuclear de Lemoiz.
Gladys marchó a Tudela el 3 de junio a la
llamada de los Comités Antinucleares para participar en la “Jornada
Internacional contra la Energía Nuclear”. La Guardia Civil irrumpió
violentamente en el Paseo del Prado, donde se celebraba pacíficamente el
acto antinuclear, que estaba autorizado.
En una sentada posterior, fue golpeada
por el guardia civil José Martínez Salas con su arma, un fusil Z-70,
sonando un disparo a resultas del cual cayó tendida en la calzada.
Gladys llegó muerta al centro
hospitalario. La protesta contra su asesinato fue unánime y general, con
manifestaciones y huelgas en todo Euskadi y en otras zonas del Estado.
Gracias a su sacrificio y al de otros muchos, fue posible paralizar los
dos grupos nucleares de Lemoiz.
